Παρά την επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης της Κινέζικης οικονομίας στα επίπεδα του 7,5 – 8%, η επιχειρηματικότητα στην Κίνα συνεχίζει να κινείται με πολύ γρήγορους ρυθμούς. Ωστόσο, πολλές είναι οι ξένες επιχειρήσεις που δεν έχουν καταφέρει ακόμα να ανταποκριθούν απόλυτα στις ραγδαία εξελισσόμενες απαιτήσεις και προσδοκίες των Κινέζων καταναλωτών, οι οποίοι ενημερώνονται συνεχώς και αναζητούν πάντα την καταλληλότερη μπράντα, χωρίς να διστάζουν να μετακινούνται από την μία μάρκα στην άλλη μέχρι να την βρουν.
Παρατηρείται στην πράξη ότι τα χρονικά διαστήματα που απαιτούνται για την έρευνα, το σχεδιασμό ενός νέου προϊόντος και το λανσάρισμά του στην αγορά είναι αρκετά μεγάλα, με αποτέλεσμα μέχρι να βγει το τελικό προϊόν στο ράφι, ο καταναλωτής να ζητά ήδη κάτι άλλο. Οι Κινέζικες επιχειρήσεις έχουν αποδειχθεί πολύ πιο ευέλικτες και γρήγορες στην λήψη και εκτέλεση αποφάσεων για την δημιουργία νέων προϊόντων προσαρμοσμένα στις ανάγκες των ντόπιων καταναλωτών, σε σύγκριση με τις ξένες ανταγωνίστριες επιχειρήσεις.
Σε αυτό το περιβάλλον των γρήγορων αλλαγών, παρατηρούμε πέντε (5) κύριες καταναλωτικές τάσεις, οι οποίες θα πρέπει να αξιολογηθούν και να ληφθούν υπόψη στον σχεδιασμό της στρατηγικής διείσδυσης και ανάπτυξης της Κινέζικης αγοράς.

1. Περισσότερο απαιτητικοί καταναλωτές. Οι Κινέζοι καταναλωτές γίνονται ολοένα και περισσότερο απαιτητικοί. Η πίεση από το διεθνή ανταγωνισμό τείνει αυξανόμενη με πληθώρα ξένων brands στα ράφια, οπότε αυξάνονται αναλογικά και οι διαθέσιμες επιλογές των καταναλωτών, οι οποίοι – ούτως ή άλλως – ερευνούν πολύ καλά την αγορά πριν αποφασίσουν τι θα αγοράσουν, ενώ παράλληλα, εμφανίζονται ολοένα και περισσότερο εξοικειωμένοι με διεθνή brands και έχουν μάθει να επιλέγουν τα ποιοτικά προϊόντα – βάσει των αναγκών τους – σε σχέση με τα λιγότερα ποιοτικά προϊόντα. Με τα δεδομένα αυτά, δημιουργείται η ανάγκη προσεκτικής επιλογής και στόχευσης σε niche markets και διοχέτευσης πόρων στην onlineστοχευμένη διαφήμιση.

1. Αυθεντικότητα προϊόντων. Εμφανής γίνεται η τάση επικράτησης γνήσιων προϊόντων με αυθεντική ποιότητα και πραγματικές ιστορίες, εις βάρος προϊόντων με στοιχεία πολυτέλειας που αγγίζουν την υπερβολή και μπορεί να εντυπωσιάζουν από την μία, αλλά δεν έχουν μεγάλη χρηστικότητα από την άλλη. Παρατηρείται μια σημαντική αλλαγή της καταναλωτικής συμπεριφοράς, από επιλογές προϊόντων παγκοσμίων επώνυμων brands που ενισχύουν το «κοινωνικό status» του αγοραστή – χρήστη και υιοθετούνταν κυρίως από τους περισσότερο ηλικιωμένους Κινέζους, προς επιλογές προϊόντων που ναι μεν είναι επώνυμα, αλλά παράλληλα είναι λειτουργικά, χρηστικά και καλύπτουν τις πραγματικές ανάγκες του χρήστη – καταναλωτή, οι οποίες υιοθετούνται περισσότερο από τις νέες γενιές των καταναλωτών (από 18 έως 35-40 ετών).

1. Αυξημένη χρήση Κινεζικών κοινωνικών δικτύων από τους καταναλωτές. Οι Κινέζοι καταναλωτές χρησιμοποιούν τα δικά τους Κινέζικα κοινωνικά δίκτυα. Καθώς η χρήση smart phones και κινητών συσκευών έχει αυξηθεί ραγδαία τα τελευταία χρόνια, οι Κινέζοι αρέσκονται στο να αναζητούν στα δίκτυα πληροφορίες για κάθε καινούργια μπράντα πριν την αγοράσουν. Επιπλέον, αρέσκονται όχι μόνο να διαβάζουν αλλά και να ποστάρουν σχόλια για μπράντες που έχουν δοκιμάσει, σε μεγαλύτερο βαθμό από τους Ευρωπαίους καταναλωτές. Αυτό έχει την ιδιαίτερη σημασία του αν αναλογισθούμε ότι οι Κινέζοι καταναλωτές εμπιστεύονται πολύ περισσότερο τις γνώμες άλλων που ήδη έχουν δοκιμάσει ένα προϊόν και κατά πολύ λιγότερο, τι λέει η ίδια η εταιρία για το προϊόν της. Η αυξητική τάση στην χρήση των Κινεζικών κοινωνικών δικτύων συνεχίζεται έντονα και το 2014. Συνεπώς, οι ξένες επιχειρήσεις θα πρέπει απαραιτήτως να ενσωματώσουν τα Κινεζικά social media στην στρατηγική τους και να μελετήσουν πολύ καλά τους σκοπούς και τις ιδιαιτερότητες της κάθε κοινωνικής πλατφόρμας, καθώς δεν υπάρχει ένα ενιαίο δίκτυο στην Κίνα (αντίστοιχο του facebook) αλλά αρκετά περισσότερα (weibo, wechat κλπ).

1. E-commerce. Η ραγδαία αύξηση της χρήσης ίντερνετ τα τελευταία χρόνια από τους Κινέζους καταναλωτές, είναι σαρωτική σε όλα τα επίπεδα, από τον αριθμό των χρηστών ίντερνετ και τον μέσο όρο παραμονής στο διαδίκτυο, μέχρι την ηλεκτρονική δραστηριότητά τους, τις συσκευές χρήσης, τα κοινωνικά δίκτυα και το ηλεκτρονικό εμπόριο. Παρ’ όλα αυτά, η αγορά του ηλεκτρονικού εμπορίου στην Κίνα βρίσκεται ακόμα σε χαμηλά επίπεδα, συγκριτικά με τα περιθώρια ανάπτυξής της που είναι πολύ μεγάλα και θα αρχίσουν να φαίνονται περισσότερο, με την σταδιακή εξάλειψη των σημερινών εμποδίων που κρατούν πολλούς Κινέζους καταναλωτές μακριά από τις ηλεκτρονικές συναλλαγές, όπως είναι για παράδειγμα, ο χαμηλός βαθμός εμπιστοσύνης των Κινέζων στα ηλεκτρονικά μέσα συναλλαγών και πληρωμών και η περιορισμένη χρήση πιστωτικών καρτών.

1. Ανάπτυξη αγορών εκτός από τις tier-1 cities. Η αύξηση της μεσαίας τάξης Κινέζων καταναλωτών, τόσο σε αριθμό καταναλωτών όσο και σε ύψος εισοδήματος, θα συνεχίσει να χαρακτηρίζει την Κινέζικη οικονομία, όχι μόνο στις περισσότερο γνωστές και ευκολότερα προσβάσιμες πόλεις Beijing, Shanghai, Gaungzhou, Shenzhen (δηλαδή τις λεγόμενεςtier-1 cities) αλλά και εντονότερα στις λεγόμενες tier-2, tier-3, tier-4 ακόμα και tier-5 πόλεις, οι οποίες αποτελούν μεγάλα αστικά κέντρα αρκετών εκατομμυρίων κατοίκων επαρχιών τόσο της Ανατολικής, αλλά κυρίως της Κεντρικής και Δυτικής Κίνας. Θα συνεχισθεί λοιπόν η τάση εμφάνισης νεοφερμένων ξένων brands στις πόλεις αυτές, στις οποίες – προς το παρόν – ο διεθνής ανταγωνισμός είναι λιγότερο έντονος και από την άποψη αυτή, είναι περισσότερο ελκυστικές ως σημείο εισόδου μιας ξένης επιχείρησης στην αγορά της Κίνας.

Είναι πάντως αξιοσημείωτο το γεγονός ότι, για πρώτη φορά το 2014, παρατηρείται μεταξύ των ξένων Ευρωπαϊκών επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στην Κίνα, μείωση του βαθμού αισιοδοξίας σχετικά με το επιχειρηματικό τους μέλλον, τα έσοδά τους και την κερδοφορία τους στην αγορά, η οποία οφείλεται σε έναν συνδυασμό παραγόντων, όπως η επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης της οικονομίας, η συνεχής αύξησης του κόστους εργασίας, η εντατικοποίηση του ανταγωνισμού από Κινέζικες εταιρίες και η μη άρση των περιορισμών που προέρχονται από το πολύπλοκο και αδιαφανές κανονιστικό περιβάλλον που δυσκολεύει την πραγματική πρόσβαση των ξένων επιχειρήσεων στην αγορά. Ωστόσο, οφείλονται και στην συνήθη υπεραισιοδοξία που διακατέχει αρχικά τους ξένους επιχειρηματίες σχετικά με τις πραγματικές προοπτικές από την αγορά της Κίνας.
Τα αποτελέσματα αυτά προέρχονται από μελέτη που υλοποίησε τον Μάιο 2014 το European Chamber of Commerce in China σε συνεργασία με την εταιρία Rolard Berger Strategy Consultants μεταξύ 552 επιχειρήσεων – μελών του. Οι παραπάνω συνθήκες αγοράς έχουν οδηγήσει τις Ευρωπαϊκές επιχειρήσεις να αναθεωρήσουν προς τα κάτω τις οικονομικές τους προβλέψεις στην αγορά και να προσαρμόσουν αντίστοιχα τα επιχειρηματικά τους πλάνα.